Waardering:

hayder huidGeschokt door de werkelijkheid

De boeken van de Engelse Mo Hayder worden steevast omschreven als ‘bikkelhard’. De kleur van de dood sijpelt van de bladzijden af. Maar in haar nieuwste boek, Huid, neemt de schrijfster gas terug. Het geweld voert niet langer de boventoon. En in haar volgende boek gaat het al helemaal niet meer om het fysieke geweld, maar over de dreiging meet en de angst voor geweld. “Misschien heb ik mijn eigen woede en angst nu van me af geschreven,” vertelt Mo Hayder.

De schrijfster is in Nederland voor haar nieuwe boek, Huid. Daarin moet inspecteur Jack Caffery zich opnieuw buigen over een reeks raadselachtige moorden. Hij krijgt hulp van politieduiker Flea Marley. Het lijkt alsof de twee meer voor elkaar gaan voelen dan collegiaal respect. Maar door deze zaak drijven ze onvermijdelijk uit elkaar.

Hayder lijkt zich in toenemende mate af te keren van het extreme geweld, dat zij in haar vorige boeken zo gedetailleerd beschreef. “Ja, misschien word ik minder hard,” beaamt zij na enig nadenken. “Toen ik begon met schrijven zat ik vol met beelden van geweld en angst. Ik ben opgegroeid in een extreem beschermd gezin. Ik was een gewoon een braaf meisje. Maar nadat ik op mijn vijftiende de deur ben uit gegaan, kwam ik helemaal onderop de maatschappelijke ladder terecht. Ik leefde bijna als straatkind. Wat ik niet allemaal heb gezien aan ellende, zinloos geweld, drugs, alcohol.”

“Ik heb de wereld over gereisd, allemaal baantjes gehad. Op het moment dat ik terug kwam in Engeland zat ik er echt helemaal doorheen. Ik stond op het randje van een zenuwinzinking, was bijna in een ziekenhuis opgenomen. Ik moest het allemaal ergens kwijt. Ik ben begonnen het voor mezelf op te schrijven en dat is later mijn eerste boek geworden. Je kan eigenlijk zeggen dat dat therapeutisch was. Na vier boeken ben ik die woede kwijt.”

“Bovendien schreef toen niemand zoals ik alle details van geweld op. Dat is nu allemaal anders geworden. Nu doet iedereen dat. Sterker nog, je kan op internet alles zien. Op van die websites waar ze filmpjes tonen met alle mogelijke verschrikkingen. Ik hoef dat niet meer te doen.”

“Waar het uiteindelijk naar toe gaat? Ik weet het niet. In mijn volgende boek gaat het vooral over de dreiging van geweld, niet om het geweld zelf. Ik heb meer aandacht voor het politieonderzoek. Het is meer een echt detectiveverhaal. Dat voelde als de juiste invalshoek toen ik het boek schreef. Maar misschien komt die woede nog wel terug.”

“Ik ben geen analyticus, die vooraf nadenkt over de mate van geweld of welke boodschap ik over wil brengen. Voordat ik aan een boek begin, zie ik beelden voor mij die ik wil beschrijven. Meestal zijn dat er een paar, vijf of zes. De ene is een soort foto, de ander een korte video. Het verhaal verbindt ze met elkaar. Het zijn eilanden en het plot van het boek zijn de bruggen die ik er tussen bouw.”

“Die beelden moeten ze precies en gedetailleerd mogelijk worden beschreven. Als ik vanuit dit hotel naar het kanaal in Amsterdam kijk, wil ik alles beschrijven. Niet alleen maar het feit dat daar een kanaal is, maar ik wil ook de vrouw schetsen die daar loopt, de boot die voorbij komt en de mooie huizen aan de overkant. Alle details moeten er zijn om het voor de lezers levendig te maken. Vandaar ook dat ik al dat vreselijke geweld beschrijf in mijn boeken.”

“Ik heb helemaal geen achtergrond in schrijven. Geen journalist geweest of zo. Maar ik heb zoveel meegemaakt, zoveel mensen leren kennen, banen gehad dat het natuurlijk kwam. Ik heb wel altijd iets met taal gehad. Uitzoeken waar worden vandaan komen, wat ze betekenen. Het was een hobby van me. Ik was ooit een braaf meisje uit de middenklasse, uit een lieve, stabiele familie. Geschokt door de werkelijkheid ben ik gaan schrijven en ja, mijn hobby is nu mijn werk geworden.”

Hayder heeft met Huid duidelijk een nieuwe weg ingeslagen. Minder geweld en meer persoonlijke verwikkelingen van de hoofdpersonen. Vooral Caffery en Marley komen daardoor goed uit de verf. Hun eenzame strijd houdt de lezer tot de laatste pagina geboeid. Omdat ook het plot met zijn verrassende wendingen goed in elkaar steekt, is Huid een echte aanrader.