Droom of nachtmerrie
Een ouder echtpaar vertrekt in schijnbare welstand van Engeland naar het Zweedse platteland om daar van een gelukkige oude dag te genieten. Hun zoon blijft achter in Londen in de overtuiging dat het allemaal goed gaat komen. Maar op een dag belt zijn vader vanuit Zweden dat zijn moeder is opgenomen in een psychiatrische kliniek met waanvoorstellingen. De moeder weet echter uit de kliniek weg te komen en vliegt naar Londen naar haar zoon. Die moet vervolgens bepalen of zijn moeder inderdaad gestoord is of dat zij de waarheid vertelt. Tergend langzaam komt zoon Daniel achter de ontstellende waarheid.
Tom Rob Smith slaat met zijn boek De boerderij een volkomen nieuwe weg in. Zijn meesterlijke trilogie rond Leo Demidov, agent bij de Russische politie, over het Rusland van de jaren vijftig en zestig, volgt hij op met een boek over het Zweedse platteland. De uitgestrektheid, de eenzaamheid en de stugge bewoners vormen de achtergrond van het verhaal van het oudere echtpaar. De vrouw is oorspronkelijk Zweedse en denkt naar huis terug te keren, maar zij wordt gezien als Engelse, als vreemdeling. De opname in die samenleving verloopt zeer moeizaam. Al snel verdenkt zij ‘belangrijke mensen’ in het dorp van ernstig crimineel gedrag en zij gaat op onderzoek uit. Dat onderzoek loopt vreselijk uit de hand en eindigt met haar opname in de kliniek en vervolgens haar vlucht naar Londen. Daniel luistert naar haar verhaal en gaat daarna in Zweden op zoek naar de hemeltergende waarheid.
De auteur laat zijn verhaal in hoofdzaak vertellen door de verwarde moeder die haar hart uitstort. Dat geeft De boerderij een beklemmende sfeer waarbij de lezer met dezelfde vraag blijft zitten als Daniel: Lijdt de vrouw aan waandenkbeelden en heeft zijn vader gelijk of zijn er in Zweden echt zulke vreselijke misdaden gepleegd.
Smith zet zichzelf opnieuw op de kaart met zijn nieuwe boek. De sfeer is opnieuw bijzonder goed weergegeven, zijn schrijfstijl is prima en ook met het plot is niets mis. Vergeleken met zijn Russische boeken valt de opbouw en de spanning echter tegen. Het is eerder een roman over integratie, ouder worden en armoede dan een spannende thriller die niet is weg te leggen.