Waardering:

Spionnen in het nauw

Als het ultieme kwaad dreigt, is er altijd nog Amerika. Of beter gezegd: Een Amerikaanse held of heldin die net op tijd de wereld weet te redden. Het is het recept waar Robert Ludlum groot mee is geworden en waar nu menig Amerikaans auteur met verve gebruik van maakt.

In De Bancroft Strategie van Ludlum vechten een geheim agent en een rijke erfgename zij aan zij tegen dat kwaad. Het belooft het laatste boek van de al in 2001 overleden topauteur te worden. Volgens de uitgever is het werk gebaseerd op zijn laatste nagelaten manuscript.

Vrijwel tegelijk is ook het nieuwe boek van Gayle Lynds uitgekomen. Het is niet verwonderlijk dat haar boek veel weg heeft van een Ludlum-boek. Zij heeft al drie manuscripten van de grootmeester afgemaakt, die zijn verschenen als Ludlum&Lynds werken. In haar nieuwste boek, De Meesterspion, vecht een in het ongenade gevallen meesterspion samen met een jonge CIA-agente tegen het kwaad dat de wereld bedreigt.

Opvallend in beide boeken is dat het kwaad dat moet worden bestreden afkomstig is uit hetzelfde Amerika. In Ludlums boek gaat het om een geheimzinnige organisatie die de wereld naar zijn hand probeert te zetten en bij Lynds is het een verdachte wapenverkoop aan de terroristische vijanden van Het Vrije Westen.

De opbouw van de boeken lijkt ook op elkaar. De (korte) hoofdstukken worden vernoemd naar de plaats waar de actie plaatsvindt. En die actie snelt van plaats naar plaats. Het strijdtoneel is de wereld, maar de actie concentreert zich natuurlijk vooral in Amerika. De heldinnen zijn jong, mooi en sterk, blonde haren en een figuurtje om door een ringetje te halen. De mannen zijn wat ouder – halverwege de veertig – met verweerde koppen, atletische figuren en ijzersterk. Waarom is een ‘kuiltje in zijn wilskrachtige kin’ toch zo favoriet?

Voor subtiliteiten is weinig ruimte in De Bancroft Strategie en De Meesterspion. De doden vallen bij bosjes en die sterfgevallen zijn weinig zachtzinnig. De meest afschuwelijke martelingen vinden plaats. Gelukkig wordt er niet al te diep op die gruwelijke details in gegaan.

Alles is ondergeschikt aan de snelheid van het verhaal. De actie is de basis, de persoonsontwikkeling en de dialogen zijn ondergeschikt. Voor zover er beschrijvingen in voor komen, zijn die nodig om uit te leggen hoe het slagveld er bij ligt. Dat is tegelijk de kracht van Ludlum en Lynds. Door zich zo sterk op de actie te concentreren, krijgt de fan precies wat hij of zij zoekt: ongecompliceerde avonturenverhalen met een goede afloop.