‘Mijn leven is een visvijver vol verhalen’

Appie Baantjer zei dat hij na het 70ste boek met inspecteur De Cock stopte. Hij was er klaar mee. Vorig jaar ontdekte vrienden van de tien jaar geleden overleden auteur een manuscript met de aanzet voor een 71ste deel. Peter Römer, die de boekenserie na het overlijden overnam: ‘Appie schreef dat inspecteur De Cock snel met pensioen zou gaan. Blijkbaar was hij bang dat er iemand met zijn creatie vandoor zou gaan’. De koper van het onlangs gepresenteerde 90ste deel, krijgt die ‘onvoltooide’ van Appie Baantjer er bij. Met als extraatje: een prijsvraag wie het verhaal het leukst kan voltooien.

De presentatie van De moord op stand moest in kleine kring plaatsvinden. ‘We mochten door corona nergens in’, vertelt Peter Römer. Omdat het verhaal begint in het paleis op de Dam, stond  voor dat monumentale gebouw een groot spandoek met de 90ste Baantjer. ‘Een groep jongeren kwam voorbij en die begonnen Lang zal je leven te zingen’, herinnert de auteur zich. En lachend voegt hij toe: ‘Ze zeiden ook: voor een negentigjarige zie je er nog best goed uit’.

Appie Baantjer startte lang geleden met de serie over inspecteur De Cock en bureau Warmoesstraat in Amsterdam. Peter Römer zag in de verhalen een mogelijkheid om er een televisieserie van te maken. ‘Ik had toen nog geen Baantjer gelezen’, zegt Peter lachend. De serie werd een groot succes, wat weer leidde tot vernieuwde populariteit van de boeken van Baantjer.  Na het overlijden van Appie Baantjer nam Römer de pen over en zette de serie voort.

In de tv-serie schitterde Piet Römer, de vader van Peter, als inspecteur De Cock, de oude man met zijn vilten hoedje. ‘Normaal worden wij kinderen geholpen in onze carrière met de kruiwagen van onze ouders. Maar bij mij ging het anders. We zochten al een jaar naar een acteur die De Cock kon spelen. Pas toen dacht ik: natuurlijk, dat moet mijn vader doen. En die heeft het al die jaren gedaan’, aldus Peter Römer.

Na het overlijden van de schrijver, vroeg de uitgever hem om de boekenserie over te nemen. ‘Dat kwam voor mij op een goed moment’ zegt Römer. ‘Ik had net besloten een stapje terug te doen en de tijd te nemen om te schrijven. En ik kende de verhalen natuurlijk als mijn binnenzak. Ik heb twaalf jaar de serie gemaakt. De scenario’s schreef ik. Baantjer schreef de boeken, ik de televisieserie. Hij bemoeide zich er niet mee’.

‘Appie had gezegd dat hij na zijn 70ste boek zou stoppen. Hij was er klaar mee, zei hij. Maar hij blijkt stiekem toch door te zijn gegaan met het 71ste deel. Daarin schreef hij dat De Cock een jaar later met pensioen zou gaan. Hij vreesde blijkbaar dat mensen er met zijn creatie vandoor zouden gaan. Nou, dat is gebeurd. Maar welke schrijver staat tien jaar zijn dood nog twee keer per jaar in de top-60 van de CPNB, de stichting collectieve propaganda van het Nederlandse boek? Welke schrijver die al zo lang geleden is overleden kent iedereen nog?’

Bij het nieuwe boek zit het ‘onvoltooide’ deel dat Baantjer nog zelf schreef bij. ‘Het is pas vorig jaar gevonden. Appie had kind noch kraai en na zijn overlijden is al zijn geld naar het Prins Bernhardfonds gegaan. Alleen zijn hond en zijn computer gingen naar zijn goede vrienden. Die computer was oud en traag geworden en moest naar de stort. Maar eerst moet dan de harde schijf worden leeg gemaakt. Daar is vorig jaar dat verhaal op gevonden. Het verhaal is niet af. Wie dit het leukste weet af te maken, krijgt een prijsje. De jury? Dat ben ik natuurlijk’, lacht Peter Römer.

In een vast ritme van twee boeken per jaar loopt de serie nog steeds door. De 90ste speelt zich af in adellijke kring. Een jonkheer wordt dood aangetroffen in het paleis op de Dam. ‘Den Haag’ dringt aan op discretie want de misdaad komt volgens politici te dicht in de buurt van de koninklijke familie. Maar De Cock laat zich niet kennen en hij gaat door tot hij de dader heeft opgespoord. Peter Römer over het verhaal: ‘Toen nummer 85 klaar was, zei ik voor de grap: nummer 90 speelt in het paleis op de Dam. Zeg maar de kroon op mijn werk. Toen ik aan dit boek wilde beginnen, stuurde de uitgever de cover al vast op. Het paleis op de Dam. O hemel, dacht ik, nu moet ik nog een verhaal met dat paleis verzinnen’.

Maar zo werkt het bij de schrijver eigenlijk altijd. ‘Ik sta altijd aan. Verhalen, ideeën, invalshoeken, dat worden een soort gele post-it stickers in mijn hoofd. Een moord in het paleis, nou dan moet de dode natuurlijk wel een jonkheer zijn. En toen kwam het idee van jaren geleden te voorschijn. Ik heb als tv-producent een verhaal aangehoord over de adel in het oosten van het land. Dat is uiteindelijk niets geworden, maar ik heb het wel onthouden. Dat idee heb ik nu dus kunnen gebruiken. Ja, mijn leven is als een visvijver waar ik verhalen uit hengel’.

Twee keer per jaar? Is dat niet wat veel?

Peter Römer: ‘Iedereen weet het. De maanden januari en februari en de maanden augustus en september zijn voor mij Baantjer-maanden. De verhalen komen van alle kanten. Ik lees alles. Kranten, tijdschriften. Allemaal op papier. Daar hou ik van. Het is alsof je een ui samenstelt. Je hebt een kern voor het verhaal en je doet er telkens een schijf je bij. En als je dan schrijft, pel je die ui weer af. Het is wel lastig dat er een vast format ligt. Het boek mag niet langer zijn dan zo’n 150 pagina’s.  Dat is voor mij een handicap. Je hebt je vaste hoofdpersonages, als De Cock en Vledder, je moet langs het café van Lowietje, je hebt weinig ruimte voor het aanbrengen van diepte in het verhaal. Je kan niet psychologiseren. Daar is de ruimte niet voor. Ik heb dat in dit boek geprobeerd te doen met de adel en de gebeurtenissen in de Tweede Wereldoorlog. In andere series zijn de boeken minstens twee keer zo dik. Dan kan je meer doen met het verhaal, met je karakters’.

Hoe lang ga je nog door?

Peter Römer: ‘Ik dacht altijd dat ik de 90 niet zou vol maken. Maar hoe lang nog? Ik weet het niet. Ik hoef het niet te doen. Zo lang ik het nog leuk vind, ga ik door. Als ik het niet meer leuk vind om te doen, dan stop ik er gewoon mee. Of als de lezers het niet meer leuk vinden en de boeken niet meer kopen. Dan stopt de uitgever er mee’.

Bestel dit boek direct van de uitgever deze link