Waardering:

nicol cover‘Blanken wonen niet in townships’

Schrijver Mike Nicol is naar eigen zeggen ‘geobsedeerd’ door zijn land, Zuid-Afrika. Altijd heeft hij hoop gehouden dat het goed zal komen en met die gedachte schrijft hij zijn harde en realistische thrillers. Maar corruptie en geweld houdt het land nog in de greep en de kloof tussen arm en rijk blijft maar groeien. ‘Blanken hebben de kansen gegrepen. Zwarten kijken terug en zeggen: Blanken wonen niet in townships’.

Nicol_MikeHet begint als een opdracht om een rechter te beschermen tegen een crimineel die op korte termijn vrij komt uit de gevangenis. Maar het wordt voor de beveiligers Mace Bishop en Pylon Buso snel meer, veel meer. De ontwikkeling van een golfresort buiten Kaapstad, een zwarte gangster die op zijn kans loert, corrupte politici en een wraakzuchtige advocaat kruisen de degens in deel twee van de Kaapstadtrilogie van schrijver Mike Nicol, Killer Country. Ook dit tweede deel is een harde maar uitstekende thriller die de lezer doet verlangen naar de finale in het laatste deel dat dit najaar verschijnt.
Met Mike Nicol, even in Amsterdam voor het verschijnen van zijn tweede boek, gaat het gesprek natuurlijk niet alleen over zijn boek. Ook de situatie in zijn land, dat op de achtergrond een belangrijke rol speelt, komt aan de orde. ‘Ik ben van de generatie schrijvers voor wie de politiek belangrijk is. Schrijven over criminaliteit is voor mij schrijven over de samenleving waarin ik woon’.

Zijn er in Kaapstad, Zuid-Afrika, dan zo veel spannende verhalen te vertellen dat er een trilogie in zit?

Nicol: ‘Er zijn genoeg verhalen. Het probleem is meer om de juiste er uit te pikken die als een metafoor voor heel Zuid-Afrika kunnen werken. Gangsters, corruptie en hebzucht, ik probeer een beeld te geven van het land in mijn boeken. Een van die verhalen is wat er gebeurd met de abelone schelp (ook genoemd zee-oor of venus-oor, red.). Die schelp komt eigenlijk alleen rond Kaapstad voor en is erg geliefd in het Verre Oosten, waar die door velen wordt gezien als afrodisiac. Daar is veel geld mee te verdienen. Stropers halen de schelpen weg en verkopen ze daar. Maar onlangs is dat veranderd. De stropers krijgen in ruil voor die schelpen nu harddrugs. Heroïne, cocaïne, alles. En dat verkopen die bendes hier op straat. Het drugsprobleem is daardoor enorm veel groter geworden. De politie probeert er wat aan te doen. Ze zijn met een bootje naar de stropers gevaren. Maar ja, zij hebben pistolen bij zich en de criminelen hebben AK-47 geweren. Ik heb dit verhaal nog niet kunnen gebruiken want toen ik dit deel schreef bestond deze ruilhandel nog niet’.

Killer Country is een gewelddadig boek. Is dat een spiegel voor Zuid-Afrika?

Nicol: ‘Ja er is veel geweld in Zuid-Afrika. Maar het is niet zo dat mensen er overal mee te maken hebben. Als je in de goede wijken loopt, zal je er niet snel mee in aanraking komen. Het echte geweld is in de arme wijken, de townships. In Kaapstad wordt nog steeds veel gebouwd, de investeringen vanuit het buitenland gaan nog steeds gewoon door’.

Is er dan sprake van twee verschillende landen in Zuid-Afrika?

Nicol: ‘Na de machtsovername door Mandela is er een gemiddelde economische groei geweest van drie procent. Sinds 2008 is dat verminderd tot één procent per jaar of minder. Er is geen enkele kans dat die groei zorgt voor werk voor iedereen. De bevolking is in de tijd met tien miljoen mensen gegroeid. Dat is inclusief immigranten uit andere landen in de buurt. Er is een hele grijze economische sector gegroeid. Maar er zijn nu zeventien miljoen mensen met een uitkering tegenover een middenklasse van tien miljoen mensen die de meeste belasting opbrengen. Dat moet wel in een ramp eindigen. Want de regering van het ANC houdt die uitkeringen hoog omdat dat stemmen oplevert. Daarmee zorgt het ANC voor een kruitvat dat eens zal ontploffen’.

In de thriller blijkt dat het de blanken beter gaat dan de andere bevolkingsgroepen. Is dat niet vreemd na een machtsovername door het ANC. Dan is er toch wel iets veranderd?

Nicol: ‘De blanken zijn er eigenlijk beter voor komen te staan na die machtsovername. De wereld ging voor ons weer open. De blanken hebben de kansen die dat gaf gegrepen. Zij hebben een beter uitgangspunt. Ze hebben oud geld, scholing, universitaire titels. Zij hebben gezien wat er moest gebeuren. De zwarten hadden dat allemaal niet. Die kijken nu terug en zien: Blanken wonen niet in townships. En de kloof tussen arm en rijk, tussen blank en zwart, wordt alleen maar groter’.

Dit deel van de Kaapstadtrilogie draait om de landontwikkeling en het grote geld dat daarmee is te verdienen en de manier waarop een zwarte gangster gesteund door corrupte politici probeert de blanken uit de deal te duwen. Is dat een realistisch scenario?

Nicol: ‘De kwestie van het land is een heel belangrijk en gevoelig onderwerp. Dat land is ooit gestolen van de oorspronkelijke bevolking door de koloniale machthebbers en dat moet worden teruggegeven. Maar hoe doe je dat in een plattelandssamenleving? Je moet toch mensen hebben die grote boerderijen managen voor de voedselzekerheid. Het programma voor de teruggave van landbouwgrond is dan ook stop gezet. Het is ook emotie. Je kan zeggen dat je land is afgepakt en de politiek bemoeit zich ermee. Maar het gaat bij ons niet zoals in Zimbabwe met boeren die worden vermoord en hun land afgepakt. Natuurlijk zijn er incidenten, maar dat komt overal wel voor. Killer Country blijft natuurlijk wel fictie. Ik beschrijf het extremer dan het is. In het boek wil advocaat Sheemina wraak op Mace Bishop. Een dergelijke wraak hebben wij in Zuid-Afrika na de Apartheid niet gehad. Er is geen burgeroorlog uitgebroken. De wraak van de zwarten is vooral economisch gericht’.

Ondanks alles spreekt uit je boek geen afkeer van Zuid-Afrika of Kaapstad. Integendeel.

Nicol: ‘Mijn land is bijna een obsessie voor me geworden. Veel vrienden zijn vertrokken, maar ik kan nergens anders leven. Ik heb altijd hoop gehouden dat het beter zal worden. Ik weet niet waar die hoop is gebleven. Mijn broer heeft een kleine boerderij gekocht in een afgelegen gebied. Ik dacht: is hij gek geworden? Er kan zo maar iemand langskomen die zegt dat eeuwen geleden zijn voorvaderen daar hun vee lieten grazen. Dan ben je je grond kwijt. Laatst heb ik voor de aller, aller, aller eerste keer in mijn leven dacht ik, toen ik mijn kleindochtertje van zes zag: Is Zuid-Afrika wel het beste land voor haar toekomst?’

DeGeusFC [Geconverteerd]Bestel direct van de uitgever via deze link.