Anders Roslund, Drie uur, uitgeverij De Geus.

‘Zonder Hellström zat ik hier niet als schrijver’

Na een reeks boeken met zijn goede vriend Börge Hellström staat Anders Roslund nu voor het eerst als enige schrijver op de cover van Drie Uur, zijn nieuwste boek. De samenwerking was al gestopt, maar het overlijden van Hellström heeft de achtergebleven schrijver hard geraakt. ‘Ik mis hem nog elke dag’.

De zon schijnt genadeloos op Stockholm. Het is de heetste zomer sinds de metingen begonnen. Zo rond 1760 vertelt Anders Roslund terwijl hij op een uitzichtpunt de plekken in zijn stad aanwijst die voor zijn boeken van belang zijn. ‘Daar is de politiewijk met het politiebureau, de rechtbank. En daar is de wijk waar Ewert Grens woont. En daar zie je het paleis van het koninklijk huis’.

Ewert Grens is de ervaren rechercheur die in de boeken van Roslund en Hellström de hoofdrol speelt samen met de Piet Hoffman, de crimineel die undercoveragent wordt. De serie is door het duo begonnen met het boek Drie seconden. Daarna volgde Drie minuten en nu is Drie uur uitgekomen. Opnieuw moet Hoffman undercover, ondanks het feit dat hij heeft aangegeven het nooit – maar dan ook nooit – meer te willen doen. Maar Grens voert de druk hoog op nadat de vingerafdrukken van Hoffman zijn gevonden in een verlaten container waarin meer dan zeventig lijken van illegale vreemdelingen zijn gevonden. Grens wil koste wat kost de verantwoordelijke mensensmokkelaars te pakken krijgen. Ook al moet Hoffman daarvoor zijn leven wagen.

De serie is ook in Hollywood opgevallen: Drie seconden is verfilmd en komt deze winter in de bioscoop. ‘Het verhaal is verplaatst naar Londen en New York’, vertelt Roslund, die op de set in beide steden is geweest. ‘Ik dacht: het zal wel een kleine productie zijn tussen twee andere belangrijke films. Maar daar heb ik me in vergist. Voor een scène in de gevangenis moesten tweehonderd figuranten er uit zijn als Poolse gevangenen. Met bijbehorende tattoos. De visagiste heeft op internet uitgezocht hoe dat er uit moet zien en de figuranten hebben die figuurtjes gekregen. Het is misschien een seconde in beeld, maar het moest precies kloppen’.

Deze aandacht voor het detail deelt de regisseur met de schrijver. ‘Ik haat het als er iets niet klopt. Ik wil mensen in het verhaal laten geloven. Dan moet de rest van het boek, de feiten, de details, kloppen. In het boek Het meisje onder de straat heb ik een kleine stomme vergissing begaan. Ik schreef dat twee straten elkaar kruisen. Maar ze lopen parallel. Ik kreeg heel veel reacties. Lezers schreven of mailden: Als je dit al niet goed kunt beschrijven, waarom zouden we dan de rest geloven? Eerst begreep ik er helemaal niets van tot ik dat foutje vond. Ik heb het natuurlijk meteen verbeterd in de volgende druk, maar het maakt dat ik nog beter naar mijn manuscript kijk. Ik heb vier of vijf vrienden die mijn manuscript lezen naast de redacteur van de uitgeverij. Ik zeg dan altijd: alsjeblieft zet overal vraagtekens bij. Liever een maand langer aan een manuscript werken, dan een foutje in het boek’.

Hoe voelde het om alleen te schrijven. Zonder de vaste schrijfpartner?

Anders Roslund: ‘We hebben bijna twintig jaar samengewerkt. We waren voor de boeken afhankelijk van elkaar. Ik denk nog elke dag aan hem. Maar we zijn nooit sociaal met elkaar om gegaan. Het was werk’.

Roslund kijkt even nadenkend voor zich uit in de Kaffeebar. Hij herinnert zich de ruzies met zijn vriend Börge Hellström. ‘Heel Zweden wist ook dat we vaak enorme ruzies hadden. Schreeuwend stonden we dan tegenover elkaar. Nooit over iets groots, karakters, plots. Maar over wie de koffiekopjes moest wegbrengen. Of wie de koffie zou halen. Toch zijn we nooit weggegaan zonder elkaar de hand te schudden. Het weer goed te maken’.

Met twee koffie en twee glazen water op een blaadje gaat hij weer zitten. De rugkussentjes herschikken – ‘Ik heb heel erg last van mijn rug’- waarna het verder spreekt over zijn overleden vriend. ‘Al in 2011 hadden we er genoeg van zijn we er mee gestopt. Maar we zijn voor het boek Drie minuten weer samen gekomen. Dat was de deal die we hadden gesloten. Daarna zijn we weer uit elkaar gegaan. Volgens afspraak heb ik Drie uur alleen geschreven. Het boek was al  klaar toen Börge overleed. Ik heb toen de uitgever gevraagd een jaar met de publicatie van Drie uur te wachten. Ik wilde niet in hetzelfde jaar van Börges dood met een boek uitkomen. Ik vond dat de lezers de tijd moesten krijgen om afscheid van hem te nemen en de uitgever was het er gelukkig mee eens’.

Wat heeft de samenwerking jou gebracht?

Anders Roslund: ‘Zonder hem zou ik hier niet zitten. We zijn samen gestart met schrijven. De uitgever vond een duo wel spannend. Er waren toen nog geen duo-schrijvers. Dat is pas later gekomen. Wij hebben een trend gezet. We hebben altijd gezegd dat we samen schreven, maar dat was niet helemaal waar. We kwamen samen om over de karakters, het verhaal en plot, te spreken. Daarna schreef ik een jaar of langer het boek. Als het manuscript af was, bespraken we het samen. We veranderden nog het een en ander en dan was het klaar. Dat hebben we nooit naar buiten gebracht, want we wilden ons recept beschermen. Ik mis nu wel dat bespreken. Ik moet met iemand over karakters en plot praten. Maar ik ben heel blij dat we zelf hebben besloten te stoppen als duo en dat het niet door zijn ziekte is afgedwongen. Wij wilden stoppen. Het was niet omdat het moest’.

Wat verandert er in de boeken nu Börge er niet meer is?

Anders Roslund: ‘Grens wordt wat minder hard, socialer. En de familie van Hoffman moest er in worden verwerkt. Het landschap is hetzelfde gebleven, maar verschuift wel iets. Het is ook wat minder buitenland en meer Zweden. Het volgende boek met ook weer Grens en Hoffman speelt voor negentig procent in Zweden en maar tien procent in het buitenland’.

Stockholm is echt jouw stad geworden?

Anders Roslund: ‘Ik ben geboren en opgegroeid in Skane, in het zuiden. Stockholm was ver weg. Daar keek je enorm tegen op. Wie had toen kunnen denken dat ik nu hier woon. En dat ik een Stockholmse vrouw zou trouwen?’

Komt er nog een nieuw boek samen met Stefan Thunberg? Samen met hem schreef Roslund de boeken Made in Sweden en Bloedbroeders.

Anders Roslund: ‘Niet meer om boeken te schrijven. We werken wel samen aan het script voor de tv-series die van mijn boeken worden gemaakt. Dat worden zes afleveringen per boek. Met hem kan ik heel goed opschieten, want wij hebben dezelfde keuze gemaakt. Zijn broers en vader zijn het criminele pad opgegaan en hij heeft dat bewust niet gedaan. Ik herken dat. Ik heb voor precies dezelfde keuze gestaan. En dezelfde beslissing genomen’.

Anders Roslund: 57 jaar, getrouwd, twee kinderen. Werkte als reporter voor de Zweedse publieke omroep en daarna voor de commerciële zender. Vanaf 2004 fulltime schrijver. Samen met Börge Hellström won hij onder meer de Noordse prijs voor het beste Scandinavische spannende boek.

Bestel direct van de uitgever via deze link.